برخی افراد هرگز نمی توانند توجه کافی را به خود جلب کنند. اگرچه طبیعی است که بخواهیم گاهی اوقات در مرکز توجه قرار بگیریم، به خصوص پس از یک روز بد یا موفقیت بزرگ، یک خط وجود دارد. اما وقتی کسی نمی تواند تمرکز روی شخص دیگری را تحمل کند، و دائماً مکالمه را به سمت خود هدایت می کند، ممکن است با یک خودشیفته سروکار داشته باشید.
در حالی که تعامل با یک خودشیفته در بهترین حالت آزاردهنده است، اما در بدترین حالت ممکن است کاملاً مخرب باشد و بر خلق و خوی، رفاه فیزیکی و احساس ارزشمندی شما تأثیر بگذارد. یادگیری نحوه برخورد با یک خودشیفته اولین قدم برای محافظت از خود در برابر رفتارهای خود محور و بالقوه مضر آنهاست. با مجله قهرمان همراه باشید.
خودشیفته چیست؟
شما احتمالا حداقل یک فرد خود محور در زندگی خود دارید. دوستی که مدام به دنبال جلب توجه و تایید است یا همکار که اصرار دارد گفتگو را در جلسات تیمی انحصاری کند. وقتی آنها در کانون توجه هستند یا دائماً توجه را به سمت خود معطوف می کنند، ممکن است فکر کنید که آنها مانند یک خودشیفته رفتار می کنند.
اما درک معنای واقعی کلمه مهم است. در فرهنگ لغت روانشناسی انجمن روانشناسی آمریکا ، خودشیفتگی به عنوان عشق به خود یا خودمحوری بیش از حد تعریف شده است، به این معنی که خودشیفته ها خود و نیازهایشان را برتر از دیگران می دانند.
خودشیفتگی به عنوان یک طیف وجود دارد و همه آن را تا حدی تجربه می کنند. ممکن است بسته به موقعیت، مانند محل کار یا در حین مشاجره، احساس خود محوری بیشتری پیدا کنید. این طبیعی است، و مقدار کمی از خودشیفتگی حفظ خود است، اطمینان از برآورده شدن نیازهای شما و اینکه در یک درگیری از خود دفاع کنید بدون اینکه از دیگران استثمار کنید یا حق داشته باشید. کسانی که دارای سطح سالم خودشیفتگی هستند لذت می برند
- اعتماد به نفس بالا
- یک تصویر مثبت از خود
- اعتماد به نفس فراوان
- سطح معقولی از اهمیت دادن به خود
با این حال، هنگامی که شخصیت فردی در انتهای بالاتر طیف خودشیفتگی وجود دارد، آنها شروع به نشان دادن ویژگی های شخصیتی منفی می کنند که زندگی و ارتباط با آنها را به چالشی تبدیل می کند.
ویژگی های خودشیفته در مقابل اختلال شخصیت خودشیفته
اختلال شخصیت خودشیفته (NPD) یک وضعیت رسمی سلامت روان است. این بدان معنا نیست که هر فرد بیش از حد خود درگیر که با آن روبرو می‌شوید یک مورد NPD دارد. بسته به موقعیت خود در طیف، یک خودشیفته می تواند برخی از ویژگی های شناخته شده را نشان دهد:
- مشغول شدن به خیالات موفقیت و قدرت
- استفاده منظم از دیگران
- باور داشتن برتر از دیگران
- نشان دادن حس افراطی از خود
- انحصار کردن مکالمات یا جلسات
- ناتوانی در شناخت نیازها و احساسات دیگران
در حالی که این رفتارهای خودشیفته برخورد با یک خودشیفته را دشوار می کند، برای اینکه فرد مبتلا به NPD تشخیص داده شود، باید پنج یا بیشتر از نه علامتی که توضیح داده شده است را نشان دهد:
- احساس بزرگی از خود بزرگ بینی دارد: افراد مبتلا به NPD اغلب در دستاوردها و استعدادهای خود اغراق می کنند و انتظار دارند که بدون ارائه مدرکی برای موفقیت خود به عنوان برتر شناخته شوند.
- درگیر فانتزی‌ها: شخصی که از NPD رنج می‌برد، اغلب وجود موفقیت نامحدود، قدرت، درخشش، زیبایی یا عشق ایده‌آل را تصور می‌کند که زندگی واقعی نمی‌تواند آنها را برآورده کند.
- معتقد است که آنها “خاص” هستند: به دلیل منحصر به فرد بودن آنها و احساس متورم خود اهمیتی، خودشیفته ها فکر می کنند که آنها را فقط می توان توسط سایر افراد و موسسات خاص یا با موقعیت بالا درک کرد یا باید با آنها ارتباط برقرار کرد.
- به تحسین بیش از حد نیاز دارد: به دلیل وضعیت “ویژه” خود، یک فرد مبتلا به NPD معتقد است که باید به طور خودکار مورد تحسین و احترام قرار گیرد.
- احساس استحقاق دارد: افراد خودشیفته اغلب انتظارات غیرمنطقی از رفتار ویژه یا اطاعت خودکار از خواسته ها و خواسته های خود دارند.
- از نظر بین فردی استثمارگر است: فردی که دارای NPD است معتقد است که نتیجه نهایی وسیله را توجیه می کند و از دیگران برای رسیدن به اهداف خود سوء استفاده می کند.
- فاقد همدلی: افراد مبتلا به خودشیفتگی از تشخیص یا همذات پنداری با احساسات و نیازهای دیگران بیزارند.
- رفتار حسادت آمیز از خود نشان می دهد: افرادی که از NPD رنج می برند اغلب طمع می کنند یا حسادت خود را به دیگران القا می کنند و معتقدند که مورد حسادت مردم هستند.
- خودبزرگ بینی را نشان می دهد: یک فرد مبتلا به NPD اغلب نگرش متکبرانه ای به خود می گیرد و به دیگرانی که آنها را حقیر می دانند نگاه می کند.
بسته به شدت علائم فوق، خودشیفتگی اغلب بر توانایی فرد مبتلا برای ایجاد و حفظ روابط بین فردی سالم تأثیر منفی می گذارد. و این تفاوت اصلی بین فردی است که در طیف خودشیفتگی رتبه بالایی دارد و فردی که از NPD رنج می برد. ممکن است فردی که ویژگی های خودشیفتگی را نشان می دهد
- حفظ رابطه: افرادی که ویژگی های خودشیفتگی را نشان می دهند، در روابط بین فردی خود دستکاری عاطفی می کنند، اما با حمایت و درمان، می توانند یاد بگیرند که با دیگران ارتباط برقرار کنند.
- پذیرفتن مسئولیت: فردی که تمایلات خودشیفتگی دارد می‌تواند مسئولیت اعمال خود را بپذیرد ، مشروط بر اینکه به تصویر خود یا منافع شخصی‌اش مرتبط باشد.
- تغییر رفتار: برای افرادی که با NPD سر و کار دارند، رفتارهای خودشیفته در تمام زمینه‌های زندگی‌شان ثابت می‌ماند، در حالی که فردی که تمایل دارد ممکن است به مرور زمان یا بسته به موقعیت، ویژگی‌ها را افزایش دهد و از بین برود.
اختلالات شخصیت خودشیفته
صرف نظر از اینکه فردی سطوح بالایی از صفات خودشیفتگی را نشان می دهد یا مبتلا به NPD تشخیص داده می شود، می تواند تلفات قابل توجهی بر او وارد کند. بیماری های همراه عبارتند از بی اشتهایی عصبی و سوء مصرف مواد، و این وضعیت همچنین با چالش های سلامت روان مرتبط است، مانند:
- اختلال شخصیت هیستریونیک
- اختلال شخصیت مرزی
- اختلال شخصیت ضد اجتماعی
- اختلال شخصیت پارانوئید
- اختلال وسواس فکری عملی
افرادی که با NPD یا بسیاری از علائم این اختلال دست و پنجه نرم می کنند، ممکن است برای رسیدگی مستقیم به این چالش ها با یک متخصص سلامت روان ملاقات کنند.
نحوه برخورد با یک خودشیفته: 10 نکته
پیمایش رابطه با فردی که تحت تأثیر خودشیفتگی قرار گرفته است آسان نیست، به خصوص اگر یکی از اعضای خانواده یا عزیزان باشد. با این حال، با پیروی از این پیشنهادات، می توانید راه هایی برای تعامل و در عین حال حفظ آرامش خود بیابید.
1. در مورد خودشیفتگی بیاموزید
یک خودشیفته معمولاً وقتی برای اولین بار ملاقات می کنید دوست داشتنی و جذاب است و به راحتی می توانید از رفتارهای سمی تر آنها چشم پوشی کنید. اما ممکن است به محض اینکه شما را بشناسند بد، دستکاری و تضعیف کننده شوند. با علائم هشدار دهنده یک شخصیت خودشیفته آشنا شوید تا قبل از اینکه رابطه خیلی درگیر شود، پرچم قرمز را در یک رابطه تشخیص دهید.
2. ایجاد و حفظ مرزها
افرادی که تمایلات خودشیفتگی دارند برای ایجاد روابط صمیمانه تلاش می کنند ، که شامل شکستن مرزها معمولاً می شود زیرا ممکن است فکر کنند این قوانین در مورد آنها صدق نمی کند.
در هر رابطه ای با یک خودشیفته، باید مرزهای مشخصی ایجاد کنید، ارتباط برقرار کنید و حفظ کنید. آنچه را که می خواهید و نمی پذیرید، به علاوه عواقب نقض آن درخواست ها را بیان کنید. پس از تعیین حد و مرز، خود را برای آزمایش آنها آماده کنید و عقب نشینی نکنید. اگر این کار را انجام دهید، خودشیفته می تواند از هر نشانه ضعفی برای عقب راندن بیشتر و رسیدن به آنچه می خواهد استفاده کند.
3. واکنش نشان ندهید
خودشیفته ها زمانی رشد می کنند که احساس کنند موقعیت اجتماعی بالاتری دارند یا احساس می کنند کنترل موقعیتی را در اختیار دارند. یکی از ابزارهای اصلی آنها طعمه زدن دیگران برای تحریک یک واکنش عاطفی است و با بازی در احساس قدرت و کنترل آنها. به آنها رضایت ندهید مثل یک سنگ خاکستری بی احساس شوید . بحث نکنید و توضیح ندهید. آنها ممکن است از استدلال‌ها یا توضیحات شما استفاده کنند تا شما را در معرض طغیان‌های بیشتر قرار دهند. تا جایی که امکان دارد، خود را جدا کنید. اگر نه، به شکلی خنثی پاسخ دهید تا زمانی که خسته شوند.
4. بر اعمال پافشاری کنید، نه وعده ها
یک شخصیت خودشیفته عاشق دادن وعده‌های بزرگ، از جمله تغییر رفتارشان است، که به ندرت از آن پیروی می‌کنند. این به عنوان جعل آینده شناخته می شود و صرفاً یک تاکتیک دیگر دستکاری است. دلخور نشوید. آنچه را که نیاز دارید و می خواهید را با عبارات واضح و آرام بیان کنید و توضیح دهید که وقتی به پایان معامله خود رسیدند آنچه را که می خواهند به آنها می دهید. با پیروی مداوم از قول خود، فرد خودشیفته می تواند متوجه شود که شما چه می گویید و این توافقات را جدی می گیرد.
5. از برخورد مستقیم بپرهیزید
خودشیفته ها می توانند به هر چیزی که آنها را بد نشان می دهد واکنش منفی نشان دهند ، گاهی اوقات وقتی احساس خطر می کنند، پرخاشگر می شوند.
اگر نیاز دارید که در محل کار به آنها بازخورد منفی بدهید، این کار را به آرامی انجام دهید و سعی کنید آن را به عنوان یک تعریف و تمجید در نظر بگیرید. استفاده از یک ساندویچ بازخورد را در نظر بگیرید ، جایی که با تعریف و تمجید از آنها شروع می‌کنید، سپس انتقاد می‌کنید و با یک جمله مثبت دیگر پایان می‌دهید. به این ترتیب، با بازی کردن با نقاط قوت آنها، ضربه به نفس آنها را کاهش می دهید.
در زندگی شخصی خود، سعی کنید هر تعارضی را حول احساسات خود تنظیم کنید، نه اعمال آنها. از جملات “من” برای تاکید بر نقش خود در موقعیت استفاده کنید. به جای گفتن «تو به احساسات من صدمه زدی وقتی…» سعی کنید، «این باعث شد احساس کنم…» تا حالت تدافعی پیدا نکنند. آنها به احتمال زیاد گفتگو را به خودشان برمی گردانند، اما شما ممکن است بتوانید بدون برانگیختن واکنش منفی فوری، آن را تحریک کنید.
6. محترم باشید
اگر با یک خودشیفته سر و کار دارید، سعی کنید مکالمه را محترمانه نگه دارید تا زمانی که بتوانید در عین حال که مرزهای خود را حفظ کرده اید، درگیر شوید. پاسخ دادن غیرمتعهدانه به نظرات آنها با یک جمله ساده، “این جالب به نظر می رسد” می تواند به شما کمک کند بدون تشویق به بحث بیشتر در سمت خوب آنها بمانید.
7. مهارت های آرامش بخشی را تمرین کنید
تعامل با فردی که ویژگی های خودشیفتگی را از خود نشان می دهد، می تواند دندان قروچه را به همراه داشته باشد. با تمرین تکنیک های تنفس عمیق ، استفاده از یک شی در مرکز، یا تمرکز بر موارد مثبت برای حفظ خونسردی خود، در کارهای دندانپزشکی بالقوه گران قیمت صرفه جویی کنید. به یاد داشته باشید، یک خودشیفته می خواهد یک واکنش عاطفی را برانگیزد. آن را به آنها ندهید.
8. مراقب خودت باش
برخورد با رفتار سمی یک خودشیفته می تواند به طور قابل توجهی بر رفاه شما تأثیر بگذارد ، بر عزت نفس شما تأثیر بگذارد یا نیازهای شما برای حفظ آرامش در رابطه را زیر سوال ببرد. اگر نیاز دارید که این رابطه را دنبال کنید زیرا یکی از اعضای خانواده یا یکی از عزیزانتان است، مراقب خود و نیازهایتان باشید. در فعالیت هایی شرکت کنید که عزت نفس شما را تقویت می کند و اعتماد به نفس شما را ایجاد می کند.
و سعی کنید شبکه ای از روابط سالم ایجاد کنید که می توانید برای عشق، تشویق و اعتبار به آنها وابسته باشید. دستاوردهای خود را پیگیری کنید، بنابراین اگر خودشیفته سعی می کند بذر شک و تردید در خود بکارد ، شما مدرکی دارید که به خود یادآوری کنید که این درست نیست.
9. به خود یادآوری کنید که تقصیر شما نیست
خودشیفته ها تمایل دارند دیگران را به خاطر شکست های خود سرزنش کنند . وقتی این اتفاق می‌افتد، مشخص کنید که مسئولیت‌های شما از کجا شروع و پایان می‌یابد و از آن اطلاعات برای عقب راندن هر زمان که تلاش می‌کنند برای رفتارشان به شما تحمیل کنند، استفاده کنید، نه اینکه خودشان در جایی که به آن تعلق دارد.
کتاب بخوانید یا به پادکست گوش دهید تا به خودتان یادآوری کنید و دستکاری های خودشیفته را تشخیص دهید تا طعمه احساسات منفی این شخص نشوید. همچنین می توانید برخی از جملات تاکیدی مثبت را تمرین کنید که شما را در زمان حال مستقر کرده و ارزش خود را به شما یادآوری کند.
10. بدانید چه زمانی به کمک نیاز دارید
فردی که دارای ویژگی های خودشیفتگی یا NPD است، سوء استفاده نمی کند، اما این اتفاق می افتد. سوء استفاده از خودشیفتگی می تواند اشکال مختلفی داشته باشد، از جمله:
- حملات کلامی
- خشونت فیزیکی
- رفتارهای منفعل-تهاجمی
- دستکاری – اعمال نفوذ
- روشنایی گاز
این رفتارها می تواند باعث آسیب عاطفی طولانی مدت شود که منجر به موارد زیر می شود:
- ارزش خود و عزت نفس پایین
- اختلال استرس پس از سانحه (PTSD)
- شک به خود
- انزوا
- افسردگی یا افکار خودکشی
- علائم فیزیکی
اگر شروع به تجربه احساس شک به خود کردید یا متوجه شدید که ارزش خود را زیر سوال می‌برید، وقت آن رسیده است که به دنبال حمایت حرفه‌ای باشید تا به شما در مقابله با آن کمک کند.
چگونه به یک خودشیفته کمک کنیم
داشتن رابطه با یک خودشیفته، چه رابطه شخصی و چه حرفه ای، چالش برانگیز است. طبیعی است که بخواهید تلاش کنید و راه هایی برای تسهیل تعاملات پیدا کنید. اما باید درک کنید که خودشیفتگی یک شرایط پیچیده است.
و برای پذیرش کمک، فردی که رفتارهای خودشیفته از خود نشان می دهد باید به اندازه کافی صادق و از خود آگاه باشد تا تشخیص دهد که مشکلی دارد. اما، طبق تحقیقات NIH، این نوع بینش به طور طبیعی برای آنها به وجود نمی آید. اگر یک خودشیفته بتواند این بینش را توسعه دهد و تمایلات خودشیفتگی خود را اعتراف کند، چه دارای NPD باشد و چه به سادگی برخی از ویژگی های خود را به اشتراک بگذارد، درمان می تواند به او کمک کند تا کمک را بپذیرد.
چه زمانی باید ترک کرد
دانستن نحوه تعامل با یک خودشیفته ممکن است کافی نباشد. در حالی که خودشیفتگی و NPD شرایط سلامت روانی هستند که تقصیر کسی نیست، اما رفتار توهین آمیز را توجیه نمی کند. هیچ کس حق ندارد اعتماد به نفس شما را کاهش دهد ، علایق شما را کوچک جلوه دهد، یا ارزش خود را از بین ببرد تا احساس بهتری نسبت به خودش داشته باشد. اگر این تجربه فعلی شماست، این رابطه ای نیست که ارزش حفظ کردن را داشته باشد، چه شخصی و چه حرفه ای.
برای ایمنی شما، اگر کسی این علائم هشدار دهنده توهین آمیز را نشان داد :
- شما را از عزیزان جدا می کند
- نسبت به هر کاری که انجام می دهید یا می گویید بیش از حد انتقاد می کند
- بدون اجازه پول می گیرد یا کنترل کامل امور مالی شما را به دست می گیرد
- به شما فشار می آورد تا از موادی استفاده کنید که با آنها راحت نیستید
- شما را مجبور به انجام فعالیت هایی می کند که ترجیح می دهید در آن شرکت نکنید
- شما را شرمنده یا توهین می کند
- تلاش برای کنترل محیط خود
- با حیوانات خانگی خود بدرفتاری می کند
- به شما اجازه نمی دهد برای خودتان تصمیمات پزشکی بگیرید
- عملکرد شما را در محل کار یا مدرسه خراب می کند
