در دوران کودکی، بی نظمی عاطفی رایج است. به عنوان مثال، ممکن است به یاد داشته باشید که در کودکی زمانی که احساس گرسنگی یا خستگی می‌کردید، عصبانیت‌های خلقی را تجربه کرده‌اید. اما با افزایش سن، بیشتر ما یاد می گیریم که چگونه احساسات خود را تنظیم کنیم و هوش هیجانی خود را بهبود بخشیم.
مبارزه برای کنترل احساسات می‌تواند با تأثیر بر تصمیم‌گیری، روابط، و سلامت و رفاه کلی مانع رشد شخصی و حرفه‌ای شود. با توسعه مهارت‌های تنظیم هیجانی، می‌توانید چالش‌ها را کنترل کنید، انعطاف‌پذیری را تقویت کنید و افکار، احساسات و رفتارهای خود را مدیریت کنید.
بی نظمی عاطفی چیست؟
بی نظمی عاطفی، که به عنوان نقص تنظیم هیجان نیز شناخته می شود، به ناتوانی در کنترل یا تنظیم احساسات قوی اشاره دارد. برای اطرافیانتان، ممکن است به نظر برسد که احساسات شدیدی دارید، که با توجه به موقعیت ممکن است نامناسب باشد.
برخی از نمونه های بی نظمی عاطفی عبارتند از: نوسانات خلقی ناگهانی، طغیان های عصبانیت، عصبانیت های عصبی و گریه های غیرقابل کنترل بدون دلیل. حتی مزاحمت های روزمره می تواند باعث شود که احساس کنید نمی توانید احساسات را کنترل کنید و ممکن است کنار آمدن با آنها دشوار به نظر برسد.
به عنوان مثال، اگر در ترافیک گیر کنید، به جای تمرین مقررات عاطفی ، ممکن است عصبانی شوید و به احساسات منفی خود اجازه دهید بهترین ها را از شما بگیرند. ممکن است با بوق زدن بی وقفه یا تجربه یک طغیان ناگهانی، تحمل ناامیدی پایینی از خود نشان دهید.
در برخی موارد، بی نظمی عاطفی موقتی است، مانند زمانی که شما مست یا خسته از کمبود خواب هستید. همچنین بر افرادی که دچار واگرایی عصبی ، برخی از شرایط سلامت روانی و حتی ضربه مغزی هستند نیز تأثیر می گذارد.
اگرچه این به خودی خود یک وضعیت سلامت روان نیست، فقدان تنظیم هیجان می تواند نشانه ای از مسائل مربوط به سلامت روان مانند اختلال اختلال در تنظیم خلق و خوی مخرب (DMDD) و اختلال نقص توجه و بیش فعالی (ADHD) باشد.
تسلط بر تنظیم عاطفی نیز یک مهارت حیاتی است که برای پیشرفت در زندگی شخصی و حرفه ای شما لازم است. حفظ حالات عاطفی سالم به شما کمک می کند تا بهترین عملکرد را داشته باشید.
علائم بی نظمی عاطفی
علائم اختلال در تنظیم عاطفی می تواند بسته به فرد متفاوت باشد:
- اضطراب بالا
- افسردگی
- نوسانات خلقی مکرر
- احساس خارج شدن از کنترل
- تصویر منفی از خود
- به راحتی عصبانی می شوند
- گریه بی دلیل
- اختلالات خوردن
- مشکل در مقابله با استرس
- رفتار تکانشی
- مشکل در خواب
- مسائل مربوط به سوء مصرف مواد
- ناتوانی در حل تعارض
- مسائل مربوط به حفظ روابط شخصی
- اختلافات جزئی که به اختلافات بزرگ تبدیل می شوند
- به راحتی در اثر مزاحمت های جزئی ناامید می شوند
هنگامی که پریشانی عاطفی مزمن است، ممکن است نشان دهنده یک موضوع بهداشت روانی یا پزشکی باشد. برخی از نمونه‌هایی از شرایطی که در آن احساس می‌کنید نمی‌توانید احساسات را کنترل کنید و بی‌نظمی هیجانی را نشان می‌دهید عبارتند از DMDD، اختلال دوقطبی، اختلال شخصیت مرزی، اختلال استرس پس از سانحه (PTSD)، ADHD، و شرایط دیگر.
دوره های مرتبط
چه چیزی به عنوان یک طغیان عاطفی واجد شرایط است؟
طغیان های عاطفی نشانه ای از بی نظمی هیجانی است که با نمایش احساسات شدید، ناگهانی و غیرقابل کنترل مشخص می شود. آنها نشانه ای از ناتوانی عاطفی یا تغییر سریع و شدید خلق و خو هستند. طغیان های عاطفی می تواند به طرق مختلف ظاهر شود، از جمله گریه یا خنده کنترل نشده، افزایش تحریک پذیری و احساساتی که در زمان های نامناسب رخ می دهند.
علائم اغلب پایدار هستند و می توانند بر کیفیت زندگی فرد تأثیر بگذارند. یک مثال ممکن است کسی باشد که در مراسم تشییع جنازه مادربزرگ خود به صورت هیستریک می خندد. در مثالی دیگر، فردی که دچار اختلال در نظم عاطفی است، ممکن است ناگهان شروع به گریه غیرقابل کنترل کند، حتی اگر دلیل واضحی برای ناراضی بودن نداشته باشد.
علل بالقوه اختلالات عاطفی
دلایل بالقوه زیادی برای تنظیم ضعیف احساسات وجود دارد، از جمله ضربه روانی اولیه، آسیب مغزی، و برخی شرایط سلامت روان.
شرایط سلامت روان
احساس اینکه نمی توانید احساسات را کنترل کنید می تواند نشان دهنده وجود یک یا چند وضعیت سلامت روان باشد، از جمله:
- اختلالات خلقی مانند DMDD، افسردگی و اختلال دوقطبی
- اختلالات مرتبط با تروما مانند اختلال استرس پس از سانحه
- اختلالات شخصیت مانند اختلال شخصیت مرزی (BPD)
- اختلالات رفتاری مانند اختلال نافرمانی مقابله ای (ODD)، اختلال سلوک (CD) و اختلال نقص توجه و بیش فعالی (ADHD)
- سایر شرایط سلامت روان، مانند اختلالات اضطرابی و اختلال وسواس فکری-اجباری (OCD)
هنگامی که تنظیم عاطفی ناسالم بخشی از یک مسئله سلامت روان باشد، علائم رایجی وجود دارد. برخی از این موارد عبارتند از افزایش حساسیت به محرک های عاطفی و ناتوانی در بازگشت به یک چارچوب ذهنی آرام در یک بازه زمانی معقول.
اختلال یا آسیب مغزی
افرادی که دچار اختلال یا آسیب به برخی از نواحی مغز هستند، ممکن است دچار اختلال در تنظیم احساسات شوند. برخی از شرایط شایع تر از سایرین هستند:
- مصرف الکل و مواد (به عنوان یک اختلال موقت در نظر گرفته می شود)
- سکته
- هذیان
- تشنج و صرع
- عفونت ها (مانند مواردی که باعث مننژیت و آنسفالیت می شوند)
- تومورهای مغزی و سرطان ها
- صدمات تروماتیک مغزی
بیماری‌های دژنراتیو مغز که باعث زوال شناختی می‌شوند (مانند بیماری آلزایمر و زوال عقل فرونتومپورال)
بسیاری از این شرایط ممکن است به ترکیبی از درمان‌ها برای کمک به تنظیم هیجانی نیاز داشته باشند.
ترومای دوران کودکی
حوادث آسیب زا، مانند غفلت یا آزار عاطفی و جسمی در دوران کودکی، می تواند باعث ناتوانی در تنظیم احساسات شود. این شرایط همچنین ممکن است به احتمال بیشتری برای ایجاد عزت نفس منفی و ایجاد آسیب به خود در آینده کمک کند.
مطالعه‌ای که در Frontiers in Psychiatry منتشر شد، ثابت کرد کودکانی که اختلالات عاطفی و سایر علائم آسیب‌های ناشی از سوءاستفاده را تجربه می‌کنند، ممکن است در معرض افزایش خطر خودآزاری غیرخودکشی باشند. هنگامی که کودک نمی تواند احساسات خود را تنظیم کند، درمان شامل روش های مختلفی از جمله آرام کردن نفس کشیدن، راهبردهای کنترل خشم و ایفای نقش برای کاهش استرس است.
نحوه درمان و مدیریت اختلالات عاطفی
در بسیاری از موارد، تنظیم ضعیف عاطفی قابل درمان است. بسته به علت زمینه‌ای، استراتژی‌های تنظیم هیجانی متعدد می‌توانند به طور قابل توجهی به کاهش تأثیر بر زندگی روزمره کمک کنند.
- روان درمانی
درمان شناختی رفتاری (CBT) یک نوع روان درمانی رایج است که می تواند با کمک به شناسایی اهداف عاطفی و افزایش مهارت های هوش هیجانی، اختلالات عاطفی را درمان کند. هدف اصلی CBT تغییر افکار و الگوهای رفتاری شما با کار با یک درمانگر یا متخصص سلامت روان در یک محیط ساختاریافته است. با گذشت زمان، شما شروع به درک احساسات خود می کنید و یاد می گیرید که چگونه از نظر عاطفی بالغ شوید.
زیر مجموعه ای از CBT رفتار درمانی دیالکتیکی (DBT) است. DBT از کار روانشناس آمریکایی مارشا لاینهان تکامل یافته است . در حالی که DBT در ابتدا به عنوان درمانی برای BPD توسعه یافت، یکی از موثرترین درمان ها برای اختلالات عاطفی است.
هدف درمان DBT کمک به شما برای تنظیم احساسات، حفظ امنیت و جایگزینی رفتارهای مخرب با رفتارهای سالم است. DBT به شما می آموزد که ممکن است همزمان احساسات منفی خود را بپذیرید و رفتار خود را تغییر دهید. اگر بخواهید تکالیف خود را کامل کنید و به طور کامل متعهد به یادگیری تنظیم احساسات خود باشید، به احتمال زیاد از این نوع درمان سود خواهید برد.
در بسیاری از موارد، CBT و DBT زمانی موثرتر هستند که با تغییرات سبک زندگی و سایر درمان‌ها مانند تکنیک‌های ذهن آگاهی ترکیب شوند.
- دارو
در حالی که دارو درمانی نیست، در برخی موارد، زمانی که احساس می کنید نمی توانید احساسات خود را کنترل کنید، دارو می تواند مدیریت آنها را برای شما آسان تر کند. نوع دارو به سابقه سلامتی، تشخیص و چندین عامل دیگر بستگی دارد.
به عنوان مثال، اگر ADHD باعث علائم شما شود، پزشک شما ممکن است دارویی برای افزایش سطوح انتقال دهنده های عصبی در مغز تجویز کند. یا، فرض کنید متوجه شده اید که به دلیل PTSD نمی توانید احساسات خود را کنترل کنید. در این صورت، پزشک ممکن است یک مهارکننده انتخابی بازجذب سروتونین (SSRI) همراه با انواع دیگر درمان را توصیه کند.
- تغییر سبک زندگی
گاهی اوقات، تغییرات سبک زندگی تنها چیزی است که برای بهبود تنظیم هیجانی لازم است. به عنوان مثال، اگر دیابت در مراحل اولیه تشخیص داده شود، ممکن است بتوانید آن را با ورزش، تغذیه سالم و مدیریت استرس کنترل کنید.
مطالعات نشان می دهد که افراد مبتلا به ADHD از تغییرات مثبت در تناسب اندام سود می برند. حتی تنظیمات ساده سبک زندگی مانند هیدراته ماندن، حرکات کششی منظم، خوردن یک رژیم غذایی متعادل و حداقل هفت ساعت خواب در هر شب می تواند به تنظیم عاطفی کمک کند. مطالعه ای که در Scientific Reports منتشر شده است، ارتباط مثبتی بین تنظیم هیجان و فعالیت بدنی بیشتر را تایید می کند.
- تکنیک های ذهن آگاهی
زمانی که نمی توانید احساسات خود را کنترل کنید، آموزش ذهن آگاهی ابزار ارزشمندی است. طبق تحقیقات منتشر شده در Brain Sciences، درمان مبتنی بر ذهن آگاهی از نظر علمی برای اختلالات عاطفی موثر است.
فعالیت های ذهن آگاهی با آموزش زندگی در زمان حال به شما کمک می کند آرامش پیدا کنید و به تنظیم عاطفی برسید. در حالی که برخی از این تکنیک ها بخشی از DBT هستند، می توانند به تنهایی نیز مورد استفاده قرار گیرند.
نمونه هایی از فعالیت هایی که می توانید در برنامه روزانه خود بگنجانید عبارتند از مدیتیشن, تنفس عمیق, یادداشت روزانه و تعیین اهداف روزانه. چرخ احساسات ابزار دیگری است که می تواند به شما در ایجاد خودآگاهی و درک بهتر احساساتتان کمک کند. اکثر این تمرینات به راحتی در خانه یا اداره انجام می شود. بسته به فرد، برخی از فعالیت ها را می توان با سایر استراتژی های تنظیم هیجان ترکیب کرد.
چه زمانی بی نظمی عاطفی نیاز به مراقبت پزشکی دارد؟
هنگامی که احساسات منفی در فعالیت های روزانه شما تداخل می کند، صحبت با یک درمانگر می تواند کمک کننده باشد. کمک گرفتن به ویژه زمانی مهم است که احساسات شدید به تهدیدی برای خود یا دیگران تبدیل شود. شدیدترین موارد تنظیم عاطفی ضعیف علائم آشکاری را نشان می دهد:
- خودآزاری
- طغیان های کلامی
- افکار یا رفتارهای خودکشی
- عصبانیت های تهاجمی یا خشونت آمیز
- برخورد با مجریان قانون
هنگامی که اختلالات عاطفی به طور ناگهانی ایجاد می شود، ممکن است نشان دهنده نیاز به صحبت با یک متخصص سلامت روان در مورد روان درمانی یا سایر اشکال درمان باشد. اگر شما یا شخصی که می شناسید افکار خودکشی دارید یا دچار بحران سلامت روانی شده اید، به اورژانس مراجعه کنید.
آیا بی نظمی عاطفی قابل پیشگیری است؟
متأسفانه، اختلال در نظم عاطفی در بیشتر موارد قابل پیشگیری نیست. با این حال، ممکن است بتوانید خطر ابتلا به شرایط خاصی را که منجر به ناتوانی موقت یا دائمی در کنترل احساسات می شود، کاهش دهید.
- وزن سالم را حفظ کنید
- الکل را در حد اعتدال بنوشید
- داروها را فقط طبق دستور مصرف کنید
- از وسایل حفاظتی مانند کمربند ایمنی و کلاه ایمنی استفاده کنید
- مراقب عفونت هایی باشید که می توانند به مغز شما سرایت کنند
- شرایط سلامت مزمن مانند فشار خون بالا و دیابت را مدیریت کنید
