مهارت تصمیم گیری چیست؟
مهارت های تصمیم گیری مهارت های عمکلردی و شناختی هستند که می توانید برای حل هر مشکلی در یک موقعیت خاص از آن ها استفاده کنید. اینکه یک فرد در بحران های زندگی از چه راه حلی برای کاهش آسیب ها و مدیریت درست تر به عنوان تصمیم گیری خوب برای موفقیت استفاده کند بسیار مهم است.برای تصمیمگیری درست و خوب باید معنا و مراحل تصمیم را بدانیم و از تصمیمات بد گذشته مان درس بگیریم.
تصمیم گیری درست و آگاهانه در مسیر رشد و پیشرفت زندگی و کسب و کار یک اصل مهم است. افرادی که مهارت تصمیم گیری را به خوبی در خود رشد و پرورش داده باشند، از شکست‌های پی در پی در امان خواهند بود.
این مهارت، یکی از مهارت‌های ویژه مدیریتی است و به عنوان یکی از عناصر اصلی هوش مدیریتی شناخته می‌شود؛
به این معنا که هر چه مهارت تصمیم گیری در وجود شما بیشتر باشد، هوش مدیریتی بالاتری دارید. این مهارت هم در زندگی و هم در عرصه کسب و کار، اهمیت زیادی دارد. یک مدیر، تصمیم‌های زیادی برای سازمان خودش می‌گیرد. حال اگر مهارت مورد بحث در مدیر بالا باشد، سازمان در مسیر موفقیت، رشد و توسعه حرکت می‌کند ولی اگر مدیر نتواند تصمیم‌های درستی بگیرد، کسب و کار مسیر زوال و فروپاشی را می‌پیماید.
مهارت تصمیم گیری خود را بهبود ببخشید
مهارت تصمیم گیری یکی از مهم‌ترین مهارت‌هایی است که تمام اعضای خانواده خصوصاً مدیران، کارآفرینان و صاحبان کسب و کار به آن نیاز مبرم دارند. در صورتی که تصمیم دارید در زندگی شخصی، خانوادگی و حرفه‌ای خود به موفقیت برسید، حتماً باید مهارت تصمیم گیری را به خوبی درک کنید و سپس تلاش کنید که قدرت تصمیم گیری خود را افزایش دهید.
مراحل تصمیم گیری اصولی
- تشخیص دقیق صورت مسئله
- جمع آوری اطلاعات
- پیدا کردن گزینههای مناسب و موجود
- ارزیابی گزینههای مختلف
- انتخاب بهترین گزینه
مزیت های تصمیم گیری درست
- امکان اتخاذ تصمیم های بهتر
- صرفه جویی در زمان و استفاده بهتر از منابع و امکانات موجود
- سهیم شدن تمام اعضای سازمان در تصمیم گیری
- بهبود عملکرد سازمانی
- افزایش رضایت، مشارکت و تعامل در سازمان
مقالات مرتبط: اشتباهات زبان بدن راهای افزایش انگیزه توسعه فردی چیست
انواع مهارت تصمیم گیری
1. روش احساسی
در تصمیمگیری احساسی، این عواطف و هیجانات هستند که نقش تعیین کننده دارند. در حقیقت افراد فکرشان را تعطیل می‌کنند و به حرف دلشان گوش می‌کنند.
سوگیری شناختی
- تایید، زمانی است که تصمیم گیرنده تنها به دنبال مدارکی است که باورهایش را تایید کند. درحالیکه مدارکی که نتایج دیگر را حمایت می‌کنند را در نظر نمی‌گیرد.
- لنگر انداختن اشاره دارد به اتکای بیش از حد بر بخشی از شواهد یا تجربیات، به این منظور که تصمیم گیرنده به نتیجه‌ی خاصی برسد.
اثر هاله ای، یک حس کلی از یک شرکت، فرد، برند یا محصول است که تاثیر مستقیمی بر احساسات و افکار فرد تصمیم گیرنده دارد. - اعتماد به نفس بیش از حد نیز زمانی است که فرد بیش از اندازه و بی دلیل بر قضاوت‌ها و تصمیماتش اطمینان دارد و لذا می‌تواند به تصمیمات نادرست منجر شود.
2. روش اضطراری
بعضی افراد در شرایطی که مجبورند تصمیم بگیرند دچار اضطراب می‌شوند. تعارض بین این انتخاب‌ها و اضطراب، گاهی به قدری نفس‌گیر و غیرقابل تحمل می‌شود که فرد نمی‌تواند به‌درستی تصمیم بگیرد. این افراد در این شرایط بدون فکر کردن و بدون اینکه سعی کنند اطلاعاتی در مورد انتخاب شان به دست آورند، برای اینکه از این تنش و فشار رهایی یابند یکی از گزینه‌‌ها را بدون فکر کردن انتخاب می‌کنند. درواقع انتخاب او به منزلۀ فرار است. به جای فرار بهتر است در صدد حل موضوع اصلی یعنی درمان اضطراب برآیید. برای اطلاع از درمان اضطراب کلیک کنید.
3. روش اجتنابی
بعضی از آدم‌ها وقتی در موقعیت انتخاب و تصمیم برای مسائل مهم زندگی خود قرار می‌گیرند سعی می‌کنند از مسئله فرار کنند، این افراد خود را ضعیف‌‌تر از آن می بینند که بتوانند تصمیم بگیرند. مدام امروز و فردا می کنند، و با گفتن «بی خیال همه چیز درست می‌شود» به یک آرامش کاذب و زودگذر می رسند.
4. روش تکانه‌ای
تکانه به زبان خیلی ساده یعنی هیجان‌‌های زودگذر و شدید که آدم را به کاری وا می‌دارد. در تصمیمگیری تکانه‌ای فرد سریع و بدون تفکر تصمیم می‌گیرد. تصمیم‌هایی که معمولاً خود افراد هم بعداً از کارشان تعجب می‌کنند. این روش یکی از خطرناک‌‌ترین سبک‌‌های تصمیمگیری است که ممکن است عواقب و پیامدهای ناخوشایندی برای فرد و اطرافیانش داشته باشد.
5. روش مطیعانه
تصمیم گیری مطیعانه براساس انتظاراتی است که دیگران از فرد دارند. این افراد خواسته‌‌ها و اهداف خودشان را نادیده می‌گیرند و به راحتی اجازه می‌دهند دیگران به جای آن‌ها انتخاب کنند. این افراد از اعتماد به نفس کافی برای روبرو شدن با مسائل و مسئولیت‌های زندگی برخوردار نیستند و معمولاً با سپردن حق انتخاب به دیگران به نوعی می‌خواهند از پیامدهای انتخاب‌شان شانه خالی کنند.
6. روش تقدیری
تصمیم گیری تقدیری زمانی اتفاق می‌افتد که افراد مهارتی برای گرفتن تصمیم ندارند. اصلاً به فکرشان هم نمی‌رسد خودشان هم قدرتی برای فکر و انتخاب دارند. همه چیز را به قضا و قدر نسبت می دهند و شانسی انتخاب می کنند. در باور این افراد همه شکست‌‌ها و موفقیت‌‌های افراد وابسته به شانس و بخت و اقبال است.
7. روش منطقی
تصمیم گیری منطقی سالم‌ترین و بهترین روش است، چون فرد سعی می‌کند براساس فکر و منطق عمل کند. انتخاب بر اساس ارزش‌ها و دانش تصمیم گیرنده می‌باشد. فرد تلاش می‌کند همه اطلاعات مورد نیاز را جمع‌آوری کند، همه جوانب کار را بسنجد و به پیامدهای احتمالی انتخابش خوب فکر کند و در نهایت یک تصمیم کاملاً آگاهانه بگیرد.