در زندگی گاهی به اوج میرسیم و گاهی به پایینترین نقطهای که حتی فکرش را هم نمیکردیم! در این میان هستند کسانی که به افسردگی دچار میشوند و روزها را با بیحوصلگی پشت سر میگذارند. در حقیقت همه ما بارها افراد مبتلا به بیماری افسردگی را در محیط اطرافمان دیدهایم و شاید این سوال در ذهنمان ایجاد شده باشد که چرا برخی افراد افسرده میشوند؟
علت این بیماری چیست و آیا امکان درمان افسردگی وجود دارد؟ آیا تاکنون به این موضوع فکر کردهاید که چه عواملی باعث افسردگی میشوند؟
دورههای افسردگی خودبخود برطرف میشود، ممکن است این وضعیت چند ماه رنج فیزیکی و روانی، اندوه و بیمیلی به زندگی را به همراه داشته باشد و ضرر زیادی متوجه فرد، روابط و کار او سازد. شواهد نشان میدهد هرچه دوره افسردگی طولانیتر باشد، احتمال عود افسردگی با شدت بیشتر در آینده افزایش مییابد.
در این مقاله از مجله قهرمان با ما همراه باشید تا با افسردگی و راه کار های درمانی آن آشنا شوید.
افسردگی چیست ؟
افسردگی، بیماری روحی است که بر نحوه تفکر، احساس و رفتار فرد و به طورکلی در عملکرد روزمره او اختلال ایجاد میکند. در صورت عدم درمان افسردگی، علائم آن میتواند هفتهها، ماهها یا سالها ادامه یابد. علاوه بر این، افسردگی خود میتواند به مشکلات فیزیکی و روانی ثانویهای منجر شود و توانایی فرد را برای داشتن عملکرد مناسب محدود کند. وضعیت بسته به میزان سطح افسردگی و نوع آن می تواند موجب احساس پوچی، تنهایی، درماندگی و ده ها مورد دیگر در شخص افسرده شود که حتما می بایست برای جلوگیری از خودکشی و یا حادتر شدن مشکل، سریعا تحت درمان قرار گیرد.
فردی که از نظر بالینی دارای افسردگی است، غم و اندوه و علاقه خود را نسبت به فعالیت هایی که قبلاً از آن لذت می برده، کاهش می دهد و علائم دیگر افسردگی تا حدی است که باعث اختلال در عملکرد آنها در زندگی روزمره می شود.
در کل نشانه هایی در افراد افسرده دیده میشود:
- گریه کردن، ناراحتی و غمگین بودن
- احساس گناه، ناامیدی و پوچ بودن
- بی خوابی یا زیاد خوابیدن
- خستگی، انرژی کم
- احساس بی ارادگی و عدم وجود شوق و انگیزه
- خوردن کم یا بیش از حد معمول؛ کاهش وزن یا افزایش وزن
- بی قراری، احساس “خیانت”، آشفتگی و اضطراب
- مشکل انجام وظایف مانند مراقبت از خود و کارهای خانگی
- عدم علاقه یا لذت بردن از فعالیت هایی که قبلاً دوست داشتید (سرگرمی)
- عدم تمرکز، تمرکز و تصمیم گیری دشوار است.
- فکر کردن در مورد مرگ، داشتن افکار خودکشی یا صدمه به خود
راهکارهای خانگی کاهش و درمان افسردگی
از راهکارهای موثر در درمان افسردگی می توان به موارد زیر اشاره نمود:
- ورزش کردن و پیاده روی به منظور ترشح هورمون آندورفین که شادی آفرین است.
- گوش دادن به موسیقی شاد و عدم گوش دادن به موسیقی غمگین
- معاشرت کردن با افراد شاد و شوخ طبع و عدم معاشرت با افراد غمگین
- رفتن به مسافرت و لذت بردن از طبیعت
- حل کردن مساله
- فکر نکردن به گذشته و سرگرم کردن خود
- تغییر دکوراسیون خانه یا محل کار
- خرید کردن برای خانم ها
- توکل کردن به خدا و پیشه کردن صبر و بردباری
- مشارکت در انجام کارهای خیر و خداپسندانه
- انرژی و تفکر مثبت داشتن بواسطه مثبت اندیشی
- در حال زندگی کردن و عدم درگیر کردن ذهن به آینده که موجب استرس و نگرانی می شود.
- مدیریت زمان و برنامه داشتن برای خود و متعاقبا عمل به آن
- نداشتن انتظار نابجا و بیش از حد از خود و دیگران
- انجام دادن کارهایی که دوست داریم آنها را انجام دهیم.
- دوری کردن از مصرف مشروبات، دخانیات و مواد مخدر
- کم کردن مصرف اینترنت و گوشی ( در کل کم کردن تاثیر تکنولوژی در زندگی )
درمان افسردگی به دو روش:
1- رواندرمانی
برای رسیدن به سریعترین درمان افسردگی در هر فرد، یکی از روشهای دیگری که میتوان به کار گرفت، رواندرمانی است. رواندرمانی یا صحبت درمانی در بعضی موارد به تنهایی برای درمان افسردگی ملایم به کار گرفته میشود. برای مقابله با علائم افسردگی شدید و متوسط هم میتوان از رواندرمانی در کنار دارودرمانی استفاده کرد. روان درمانی، ریشه افسردگی و نحوه پردازش افکار و احساسات در ذهن فرد را هدف قرار میدهد و به افراد کمک میکند باورها، عواطف و افکاری را که منجر به بروز افسردگی در آنها شده است بشناسند.
فرد به کمک تراپیست وضعیت و احوال خود هنگام هجوم رخدادهای بیرونی یا افکار منفی را توضیح میدهد و به کمک یکدیگر روشهای مناسب برای هر موقعیت، از مدیتیشن گرفته تا اصلاح افکار، را کشف میکنند. گروهدرمانی نیز یکی از راه های درمان افسردگی است و میتواند نقش حمایتی داشته باشد. در گروهدرمانی افراد با مشکلات و بیماریهای مشابه دور هم جمع میشوند و تجربه مقابلهشان با بیماری را با هم به اشتراک میگذارند.
2- دارودرمانی
سیگنالهای الکتریکی در مغز پیام را از یک سلول عصبی به سلول عصبی دیگر میفرستند اما توسط سیگنالهای شیمیایی در سراسر شکاف کوچک بین سلولهای عصبی بهم متصل شدهاند. داروهای ضد افسردگی روی انتقالدهندههای عصبی، مانند نوراپینفرین، سروتونین، دوپامین و غیره که به گروهی از مواد شیمیایی به نام مونوآمین تعلق دارند، تاثیر میگذارند. استفاده از داروهای ضدافسردگی یکی از راه های درمان افسردگی به حساب میآیند و میتوانند مشکلات شیمیایی مغز را اصلاح کنند. این داروها، مسکن یا آرامبخش نیستند و بر روی افراد سالم هیچ گونه اثری نمیگذارند.
داروهای ضدافسردگی ممکن است در اولین و دومین هفته یک سری نشانههای بهبودی را در فرد ایجاد کنند. اما در دو تا سه ماه بعد از مصرف است که این داروها به صورت کامل اثر خود را نشان خواهند داد. اگر بیمار در چندین هفته بعد از شروع مصرف پیشرفتی رو احساس نکند، روانپزشک میتواند دوز مصرفی را تغییر دهد و یا داروی دیگری را جایگزین کند. بسیار اهمیت دارد که بیمار با روانپزشک یا روانشناس خود در ارتباط باشد و او را از روند اثرگذاری دارو و یا عوارض جانبی آن مطلع کند.